Ryby w muzyce

 Lubicie ryby?

Złote pstrągi

Bo ja bardzo. Zwłaszcza Pstrąga, kwintet fortepianowy Franciszka Schuberta.:)

Czy są jakieś inne utwory, nawiązujące tytułem lub treścią do ryb? Oczywiście.


Pierwszym utworem, który przypomniał mi się, gdy tylko wymyśliłam hasło Ryby w muzyce, było Akwarium Camille'a Saint-Saens'a, utwór wchodzący w skład Karnawału zwierząt. Harmonika szklana, fortepian i inne instrumenty tworzą tam niezwykłą, tajemniczą atmosferę... Aż widać te rybki, płynące między podwodnymi roślinami...

Ale może zacznijmy chronologicznie. Już w epoce baroku Francois Couperin (1668-1733) skomponował miniaturę  L'Anguille, czyli po polsku Węgorz. Bardzo fajny utwór, skomponowany na klawesyn, ale współcześnie wykonywany też na fortepianie.

Ryby w romantyzmie (Pstrąg Schuberta, Akwarium Saint-Saens'a) omówiliśmy już niestety na początku, dlatego szybko przeskakujemy do impresjonizmu. Do Claude'a Debussy'ego (1862-1917) i jego utworów fortepianowych. W 1907 roku skomponował Poissons d'or, czyli Złote rybki. Jak większość utworów genialnego Francuza, miniatura odznacza się mistrzowskim wyczuciem, kolorystyką i klimatem, a także odrobiną sentymentalizmu.

 Kolejny utwór napisał współczesny Debussy'emu Erik Satie (1866-1925). To Le poisson rêveur, czyli Marzycielska ryba na fortepian, z 1901 roku. Dzieło pełne jest ekscentrycznego humoru, co z resztą jest typowe dla Satiego, czyli jednego z największych dziwaków jacy kiedykolwiek po tym świecie chodzili.

A na koniec - utwór wokalny. La carpe (Karp) Francisa Poulenca (1899 - 1963) . To ostatnia, szósta pozycja z cyklu pieśni Le Bestiaire ou Cortège d'Orphée, napisanego do słów Guillaume'a Apollinaire'a (właść.Wilhelm Apolinary Kostrowicki) w 1919 roku. Utwór jest króciutki, trwa niewiele ponad minutę. Został napisany na baryton z towarzyszeniem orkiestry lub fortepianu. Jest tajemniczy i dziwny, co chyba oddaje dobrze treść wiersza:

Dans vos viviers, dans vos étangs,
Carpes, que vous vivez longtemps !
Est-ce que la mort vous oublie,
Poissons de la mélancolie.

W polskim tłumaczeniu Jana Kotta wygląda to tak:

W basenach swoich i strugach

Karpie żyjecie za długo!

Kiedyż śmierć was uspokoi,

Ryby wielkiej melancholii?

-----
A wy znacie jakieś utwory muzyczne, niekoniecznie klasyczne, które byłyby o rybach albo innych zwierzętach wodnych?